Het lijkt onschuldig: zo’n Tupperware bakje met restjes rijst dat altijd wel ergens in je koelkast zwerft. Even oppiepen met wat bosui + een opwindend sausje en je hebt een compleet nieuwe maaltijd! Toch kan die manier van no waste koken je duur komen te staan.
Dat komt doordat gekookte rijst de perfecte kraamkamer is voor een hele ongezellige bacterie (Bacillus cereus). Hierdoor kun je zomaar een voedselvergiftiging oplopen en dat gaat allemaal veel sneller dan je denkt. Wil je dat voorkomen? We geven je handige tips.
Deze komt later wel van pas, dé gebakken rijst-lijst: recepten waar je altijd zin in hebt!
Geniet van restjes rijst zonder zorgen
Het is zo’n beetje het beste wat je na een lange werkdag in je koelkast kunt aantreffen: een portie rijst die je al een paar maaltijden geleden hebt bereid. Hete wok, wat knapperige groenten, een handje garnalen of tofoe, een lepel cashewnoten, je lievelingssauzen erdoor en niemand kan je wat maken.
Tenzij dat restje al van iets-teveel-maaltijden geleden was en je een paar uur later hondsberoerd op je koude badkamervloer zit. Misschien wist je het nog niet, maar dan weet je het nú: gegaarde rijst kun je maar kort, heel kort, bewaren.
Perfect rijst koken: met deze 3 methodes lukt het jou ook.
Hoe lang kun je rijst in de koelkast bewaren?
Maximaal twee dagen, that’s it. En dat geldt alleen voor rijst die op de juiste manier bereid en bewaard is. Al het andere kun je maar beter meteen weggooien. Geen vrolijke boodschap, maar wel één die het onthouden waard is. Het is niet voor niets een van de eerste dingen die je leert op de opleiding Voeding en Diëtiek – uw online redactie spreekt uit ervaring.
De beste manier om rijst te bewaren
Gelukkig leer je daar ook hoe het wél moet! Rijst bewaar je op de juiste manier door het na bereiding zo snel mogelijk terug te koelen.
Laat de pan dus niet langer dan twee uur op het fornuis of de tafel staan. Stop de overgebleven rijst zo snel mogelijk in een (glazen) bakje, luchtdicht, en schuif het in de koelkast. Hoe minder lucht in het bakje, hoe beter: neem dus een maat die net groot genoeg is voor je restjes rijst.
Zorg dat de koelkast kouder staat dan 5°C en plaats het bakje in het koudste deel: over het algemeen is dat het onderste stuk, zoals de onderste plank of groentelade. Dit komt doordat koude lucht zwaarder is en naar beneden zakt.
Ook goed om te weten: dit eten wil je écht niet in de koelkast bewaren.
Restjes rijst opnieuw gebruiken
Wil je je restjes rijst nieuw leven inblazen? Haal dan alleen de hoeveelheid die je nodig hebt uit het bakje en laat de rest in de koelkast, want je kunt het maar één keer opnieuw gebruiken.
Verwarm rijst altijd door en door, tot minimaal 75°C. Dit kun je bijvoorbeeld doen in een magnetron, stoommandje of hete wok of koekenpan. Voeg indien nodig wat extra vocht toe voor een zacht en fluffy resultaat of bak het lekker krokant met (chili) olie.
Ook belangrijk om te vermelden: je kunt die brutale bacterie – bacillus cereus – niet voor de gek houden. Je restjes rijst éxtra heet of lang verwarmen haalt weinig uit: de sporenvormende bacterie heeft daar geen boodschap aan en maakt je alsnog hartstikke ziek. Hij kan zelf de boosdoener zijn (bacteriegroei) en ook nog gifstoffen (ook wel toxinen) produceren. Allebei geven ze een ander ziektebeeld maar beide vormen zijn echt geen pretje.
Gooi jij droge rijst altijd gedachteloos in een pan met water? Dit is waarom je rijst wil wassen voor het koken.
Zo weet je of je rijst nog kunt gebruiken
Wanneer THT’s en TGT’s je normaal gesproken koud laten, zul je niet wakker liggen van zo’n restje dat een dagje extra in je koelkast doorbrengt. Het eten van gegaarde rijst is altijd op eigen risico, maar er zijn een paar kenmerken waar je op kunt letten als je de rijst zelf wilt beoordelen.
- Geur: steek je neus in het bakje. Heeft de rijst een ongebruikelijke, zure of bedorven geur? Dan kan dit een teken zijn dat bacteriën of schimmels zich hebben vermenigvuldigd en dat de rijst bedorven is.
- Uiterlijk: heeft de rijst een andere kleur? Zijn de korrels heel dof, hebben ze een vreemde textuur (bijvoorbeeld plakkerig) of spot je simpelweg schimmel? Toss it!
- Smaak: wanneer je na het bereiden toch iets zuurs of bitters proeft, eet dan niet stug door. Ook dit kan een teken zijn van bederf.
Vertrouw altijd op de eerste ingeving die je krijgt van je zintuigen: die weten meestal meteen of de situatie veilig is of niet. Bij twijfel kun je beter geen risico nemen.
Zo maak je rijst langer houdbaar
Als je niet van plan bent om de restjes rijst binnen één of twee dagen te gebruiken, kun je ze gelukkig ook gewoon invriezen.
Bevroren rijst kan zo’n drie maanden worden bewaard. Let bij het ontdooien en opnieuw verwarmen wel heel goed op dat je het traag laat ontdooien en daarna grondig verhit. Net als bij andere situaties: tot minstens 75°C om eventuele aanwezige bacteriën te doden en voedselveiligheid te waarborgen.
Restjes rijst redden nu het nog kan? Maak congee: Chinees comfortfood om op te lepelen of kies uit 17x rijstsalades en andere bowls met granen.
