Omdat je favo crumble best een spicy upgrade kan gebruiken (sorry kaneel), strooi je voortaan met deze specerijen.
Stop sappig seizoensfruit in onder een dekentje van boterige crumbles, zet het in de oven, en wacht op de uitnodigende piep: ‘klaar!’ Want weer of geen weer, in een bubbelende fruitcrumble hebben we altijd zin.
Kardemom met …
Sinds de Zweedse kardemummabullar onderdeel is geworden van het meubilair van de third wave koffiezaak, lijkt de Hollandse liefde voor kardemom ook in andere gerechten op te bloeien. We stoppen kardemom in onze havermout, koffie, meringue en romige golden milk.
Vooral in combinatie met sinaasappel, oranjebloesem, gember (een familielid!) of een snuf saffraan komt het frisse eucalyptusachtige aroma heel goed tot zijn recht. De zaadjes van de groene peulen (de peulen kun je beter niet eten, die zijn vaak bespoten en hebben weinig aroma) smaken naar een herfstige boswandeling tussen de dennenbomen.
En ja, dat is ook een gelukkige combinatie in een crumble. Ga voor kardemom met peer, frambozen of maak een steenfruit of bessencrumble met kardemom en gember. Kardemom verliest snel zijn smaak en kun je daardoor beter zelf malen in kleine hoeveelheden.
Koop de hele peulen (het liefst van een merk, zoals The Good Spice, waarvan je weet wanneer en waar de specerij is geoogst), kneus de peulen zodat je de zwarte zaadjes eruit kunt halen en maal ze fijn in een vijzel of elektrische koffiemolen.
Piment
In het Engels wordt dit allspice genoemd, een treffende beschrijving voor deze specerij met zijn veelzijdige warme smaak. Het ronde besje heeft nuances van nootmuskaat, kaneel, zwarte peper én kruidnagel. Surinamers zijn er gek op, Jamaicanen kunnen niet zonder (waar het vandaan komt) en zelfs in Oekraïne is piment erg geliefd, waar je ze tegenkomt in potten met gefermenteerde groenten.
Omdat piment in wezen een speculaasmengsel in één is, werkt het heel goed in zoete recepten zoals crumbles, honingcakes, pompoentaart en ontbijtkoek. Recepten waar je verlangt naar een kruidige tegenhanger. Probeer een frisse gember-pompoencrumble met piment.
Pumpkin spice
Heb je een batch pumpkin spice gemaakt voor deze pompoentaart of voor een pumpkin spice latte, gebruik dan ook een snuf in je volgende crumble recept. Pumpkin spice past goed bij banaan, appel, peer, cranberry en uiteraard pompoen.
Speculaas
Koop geen kant-en-klaar potje want daarmee ontneem je jezelf de kans om een gepersonaliseerde blend te maken. Uiteraard wil je een blend die herkenbaar genoeg is, met net een paar spannende uitschieters. Ga voor een basis van de klassieke specerijen waar de VOC vroeger een monopolie op had: kaneel, nootmuskaat, kruidnagel en peper en voeg er je eigen accenten aan toe.
Kardemom, venkelzaad, gember, anijs en zelfs een paar citrusschilletjes maken de speculaaskruiden een stuk frisser. Of vervang de zwarte peper door witte peper, staartpeper (pipali) of cubebe-peper. Hetzelfde geldt voor nootmuskaat, heb je weleens foelie gebruikt?
Voor een speculaascrumble ga je voor appels, peer, amandelen en zoete pruimen.
Golden milk
Ben je gek op dit heilzame elixer? Maak dan ook eens een crumble-variant. Kurkuma, kardemom en kaneel passen heel goed in een crumble met abrikozen, appels, en zelfs bij druiven.
Kaneel en gember
Kaneel is en blijft de deksel op het spreekwoordelijke crumble-potje. Je hoeft ook zeker geen crumble te maken zonder kaneel, maar durf andere specerijen aan te laten haken. Meng kaneel eens met gember, kardemom, nootmuskaat of piment. Zelfs een paar geroosterde korianderzaadjes kunnen verbluffend goed werken.
Saffraan
Chic de friem, want de duurste specerij ter wereld. Saffraan geeft een crumble met peren een prachtige gouden gloed en laat alles warmer smaken. Honingachtig zelfs. Geef een Perzische draai aan je crumble en voeg wat pistache en kardemom toe aan het deeg.
Anijssmaken: venkelzaad, anijszaad, steranijs
Tegen alle verwachtingen in, zijn venkelzaad, anijszaad en steranijs geen familie van elkaar. Venkelzaad is anijzig met een hartig randje, anijszaad is iets zoeter en steranijs heeft ook een rokerige diepgang. Kies je favoriet of maak een eigen anijsblend.
Strooi vervolgens over een crumble met amandelen, appel, bessen, banaan, chocolade, vijgen, rabarber of citrus.
Roze peper
Een roze peperbes die openbarst tussen je tanden ontwaakt een boeket aan smaak. Het is bloemig, licht pittig en een beetje zoet. Een snuf roze peper zal je gasten versteld doen staan! Combineer met rood fruit zoals aardbeien, frambozen en rabarber in je volgende zomercrumble.
Sumak
Nog een bes! Waar roze peper hitte levert, brengt sumak een frisse spanning. Deze paarsrode, vaak tot poedergemalen, besjes groeien heel goed in Turkije en in andere landen rondom de Middellandse Zee. In plaats van door je crumble zou je ook de room met sumak op smaak kunnen brengen die je erbij serveert.
Chai
Chai recepten zijn er te kust en te keur, van hele simpele recepten met enkel zwarte thee, kardemom en verse gember tot complexe blends. Wat zo leuk is aan een chai-crumble is de smaak van thee die hand in hand gaat met allerlei (gedroogde) vruchten.
Nootmuskaat
Een paar raspen nootmuskaat bij een ananascrumble met rum en pecannoten: yum! Of een crumble met peer, witte chocolade en nootmuskaat? Nootmuskaat heeft een peperachtige, smeulende warmte, als een kampvuurtje in het bos, en ook iets aards, zoals de geur van regen na een hete dag.
Vaak gebruiken we nootmuskaat in zoete baksels samen met kaneel, kruidnagel, gember en zwarte peper (denk aan speculaas) voor een extra kick en een tegendraads bittertje. Daarom past een snuf heel goed bij andere zoete ingrediënten zoals appel, pompoen, wortel, zoete aardappel maar ook room.
Maak ook deze pompoentaart