101 Italiaanse charcuterie: van mortadella tot bresaola

101 Italiaanse charcuterie: van mortadella tot bresaola
UNSPLASH

Door het hele land wordt het over pizza’s gedrapeerd, zorgvuldig op borrelplanken gevouwen, en in sandwiches gestopt. Italiaanse charcuterie is overal! Van ’s ochtends vroeg pancetta bij de eitjes tot ’s avonds laat coppa bij de borrel.

Maar welk plakje vlees gebruik je voor welk recept – of welk moment van de dag – hoe smaakt het, en hoe serveer je het? Maak kennis met salami, prosciutto, ‘nduja en nog meer.

Salami

De klassieker onder de Italiaanse charcuterie. Gemaakt van varkensvlees, varkensvet en gekruid met knoflook en zwarte peper. Salami komt in talloze soorten: van de pittige salame piccante tot de mildere Toscaanse variant. Tip: zodra je salami is gesneden, laat het dan even liggen voordat je het serveert – de smaak komt beter tot zijn recht op kamertemperatuur. Maar let op: als het te warm wordt (rond de 20-21°C), loop je het risico dat de vetadertjes (lekker!) beginnen te smelten en oplossen.

ricotta-salami-conchiglioni uit de oven

Grote pastaschelpen gevuld met een zijdezachte, romige ricotta-citroenvulling met gefrituurde basilicum. Even in de oven, waar de bovenkant goudbruin en krokant wordt, terwijl de binnenkant heerlijk smeuïg blijft. Echt zalig.

naar recept
Linzensalade met gegrilde radicchio & salami

In Italië komt bijna geen gerecht op tafel zonder verse, groene kruiden, liefst van eigen grond. Deze salade valt helemaal in die categorie. Vega-tip: vervang de salami door gebakken kersttomaatjes!

naar recept
linzensalade
hotdog met venkelsalade, knoflook, basilicum en salamikruim

De hotdog is de ultieme snack, maar waar komt die naam vandaan? Het verhaal gaat dat hij uit Frankfurt komt. Cartoonist Tad Dogan maakte tijdens een polo-evenement een cartoon van een teckel tussen een broodje, omdat er worstjes voor de honden werden verkocht. 

naar recept
crostini met salamiboter en spinazie en met tuinboonpuree en pecorino

Een blad vol heerlijke crostini is super als voorgerecht of bij een glas wijn. Rooster brood, wrijf het in met knoflook en schep er verschillende toppings op. Geef er eventueel ook nog buffelmozzarella met kerstomaatjes en Taggiassche olijven bij.

naar recept
crostini met salamiboter en spinazie en met tuinboonpuree en pecorino

Mortadella

Vlees van het moment! Deze zachte, lichtroze (en daarmee vrij iconische) vleeswaar komt uit Bologna en wordt gemaakt van superfijn gemalen varkensvlees. De herkenbare witte blokjes zijn vet, en soms zitten er pistachenoten in. Het smelt letterlijk op je tong – perfect op een vers broodje. Maar je kunt het ook met gehakt mengen en er ballen van draaien:

mortadella-gehaktballetjes in tomatensaus

Met mortadella worden gehaktballetjes extra rijk en hartig. Dus maak een dubbele portie en vries de helft in.

naar recept

Prosciutto

Zeg je Italiaanse charcuterie, dan zeg je prosciutto. Parmaham (Prosciutto di Parma) is lichtzoet, San Daniele, wat met bot en al is gerijpt, wat dieper van smaak. Crudo betekent rauw en gerijpt, cotto is gekookt en sappig. Alle varianten zijn flinterdun gesneden het allerlekkerst.

Finocchiona

Een salami uit Toscane, geurend naar zoete anijs dankzij de vrolijke venkelzaadjes. De venkel snijdt met zijn frisse smaak door het vette vlees. Heerlijk in balans en een aanrader voor wie iets anders zoekt dan standaard salami.

Probeer ook eens:

romige polenta met venkelworstjes en parmezaan-tomatensaus

Polenta staat bekend om zijn multi-inzetbare karakter. De room en de parmazaan maken het tot een heerlijk feelgood gerecht. Aan tafel! Je kan nog veel meer met polenta! Bijvoorbeeld polentafriet met parmezaan en rozemarijn.

naar recept
Romige polenta met venkelworstjes - delicious
gnocchi met venkelworst & saffraan

Wil je lekker snel klaar zijn vanavond? Maak dan dit Sardijnse gerecht met venkelworst en saffraan. In 35 min. klaar! Op Sardinië zijn ze gek op gerechten met venkelworst. Het originele recept is met malloreddus, een ovale Sardijnse pastasoort die doet denken aan kleine gnocchi. Malloreddus is niet overal te koop, maar je kunt dit prima maken met gnocchi of kleine dikke pastaschelpjes.

naar recept
gnocchi met venkelworst en saffraan - delicious

Bresaola

De enige rundvleesvariant in dit lijstje. Bresaola komt uit Noord-Italië en is mager, diep rood en subtiel van smaak. Het heeft een licht bloemig geur, is zout maar zeker niet té, zodat de uitgesproken rundersmaak goed tot z’n recht komt. Het is geen toeval dat breasola sterk lijkt op het Zwitserse Bündnerfleisch, want het vindt zijn oorsprong in de Valtellina-vallei, vlakbij de Zwitserse grens. In beide landen wordt het vlees ingewreven met een mengsel van zout en peper, en vervolgens enkele maanden gedroogd; sommige producenten voegen een lichte rooksmaak toe als afsluiting van het rijpingsproces.

Geserveerd met citroen, olijfolie en rucola is dit een elegant, bijna licht alternatief binnen de Italiaanse charcuterie. Schaaf er ook eens vlokken harde kaas over: verrukkelijk!

bresaolarolletjes met gerookte-knoflookcrème en pistache

Met slechts zes ingrediënten en 20 minuten zet jij dit feestelijke voorgerecht zo op tafel. Vind je de knoflookcrème iets te sterk smaken, roer dan geknipte bieslook en fijngesneden kervel door de crème fraîche.En voor daarna: ravioli met walnoot-saliericotta en bruine maandzaadboter.

naar recept
bressaolarolletjes met gerookte-knoflookcreme en pistache - delicious
courgette-rolletjes met ricotta en bresaola

Zin in een feestelijk hapje? Deze courgette-rolletjes met ricotta en bresaola zijn zo gemaakt en ook zo op – zo lekker zijn ze.

naar recept
courgette-rolletjes met bresaola

Coppa

Gemaakt van varkensnek en op smaak gebracht met specerijen zoals knoflook en peper, maar afhankelijk van waar je in Italië bent, stuit je ook op variaties met nootmuskaat, kaneel en kruidnagel in Piacenza, of een pittige chilirub in Calabrië. Coppa wordt langzaam gerijpt en heeft een mooie vetmarmering. Smeltend zacht en vol van smaak. Een traktatie bij een goed glas rode wijn, of gebruik het vetgehalte in je voordeel en wikkel het om zalm zodat de vis niet uitdroogt tijdens het bakken.

pinsa met buffelmozzarella, pistachepesto en coppa

Pinsa combineert het beste van pizza én focaccia. De luchtige bodem beleg je net als pizza en bak je in de oven. Lunchgerecht of antipasti ( 2-4 personen).

naar recept
Pinsa met buffelmozzarella, coppa en pistachepesto_preview
zoete knollenstamp met zalm gewikkeld in coppa

Grof gestampte knollenstamp: knolselderij, koolraap, goudrenetten en kruimige aardappels gestampt met een scheutje melk en appelsap. Daarbij zalmfilets gewikkeld in plakjes coppa. Easy en vol groente!

naar recept
knollenstamp-delicious

Pancetta

Italiaans buikspek, gekruid en opgerold met een royale, zeer uitgesproken smaak. Je eet het rauw op een broodje, uitgebakken – als basis voor je carbonara of andere pastasauzen, of gebakken met groenten. Het heeft een zoutige, diepe smaak die veel gerechten een lift geeft.

comfort pasta met bloemkool, pancetta en magor

De koningin van het comfortfood, Janekke Philippi bedacht deze heerlijke comfort pasta met bloemkool, pancetta en magor. Voor dit gerecht heb je maar één pan nodig! Extra makkelijk en extra lekker: alle smaken blijven in één pan.

naar recept
COMFORT PASTA met bloemkool, pancetta en magor
lasagne met pancetta zonder oven

Pasta blijft een lekkere basis voor groenten, sauzen en ovengerechten. Om pastasaus te binden gebruik je wat kookvocht, dat werkt fantastisch! Tip: Je kunt, als je snel werkt of met wat hulp, ook voor iedereen een eigen stapeltje maken in een diep bord, zoals hier op de foto.

naar recept
lasagne zonder oven | delicious
muffins met cheddarboter, eieren & pancetta

Met deze muffins met cheddarboter, eieren & pancetta start je dag echt goed! Met een muffinbakvorm heb je zo een schaal vol gebakken. De keuken gaat heerlijk geuren en dat zorgt ervoor dat iedereen vanzelf aanschuift.

naar recept
muffins met cheddarboter, eieren & pancetta

Soppressata

Deze grove salami komt in talloze regionale varianten. Vaak pittiger dan gewone salami door het gebruik van chilipeper. De structuur is grof en robuust – perfect voor wie houdt van karakter in z’n vlees.

Lardo

Zalig zacht rugspek dat niet gebakken wordt, maar rauw gegeten. Lardo di Colonnata is de beroemdste: gerijpt in marmeren bakken met kruiden. Op warm brood? Hemels. Op gebakken vis? Doen!

Lonza

Gedroogde varkenslende, mager en verfijnd. Vaak gekruid met venkelzaad of zwarte peper. Serveer het met pecorino en verse tuinbonen, zoals de Italianen zelf doen in het voorjaar.

Guanciale

Net als pancetta wordt guanciale vaak gebruikt om mee te koken. De rijke en malse varkenswangen worden gepekeld met zout, maar producenten voegen vaak ook peper, laurier en jeneverbes toe aan het mengsel. Door het hoge vetgehalte smelt guanciale makkelijk uit en geeft het een uitstekende, maar niet overheersende smaak aan talloze bereidingen—veel mensen beschouwen het als een onmisbaar ingrediënt in carbonara en amatriciana sauzen.

pastinaakspaghetti all’amatriciana

De klassieke spaghetti bolognese kennen we allemaal. Chef-kok Warren Mendes bedacht hierop een twist: spaghetti met pastinaak.In de Middeleeuwen was de pastinaak populair vanwege haar zetmeel, maar door de komst van de aardappel verdween deze groente meer naar de achtergrond. Tot nu: we willen niet meer zonder!Nog zo'n fijn bord bomvol groente: pompoenspaghetti met rauwe ham en gebruinde boter.

naar recept
spaghetti carbonara

Klassiek comfortfood en ook nog eens snel klaar, deze spaghetti carbonara zet je binnen 30 minuten op tafel!

naar recept

Speck

In ons land wordt spek gemaakt van varkensrugvet of buik. Maar het Italiaanse speck, afkomstig uit Zuid-Tirol, valt eigenlijk onder de prosciutto-categorie—het komt van de achterpoot van het varken, wordt gepekeld met zout, gekruid met specerijen zoals peperkorrels, jeneverbes en rozemarijn, en daarna gerookt voordat het enkele maanden te drogen wordt gehangen. Lekker in een sandwich of bij stevige bergkazen.

‘Nudja

Bekijk ook: 23x Italiaans voorgerecht – heerlijke antipasti