Specerijen: ze verwarmen, geven kleur en geur en zorgen dat gerechten veranderen in échte smaakbommen. Een goede reden om ze zo vaak mogelijk in te zetten. Experimenteer met hoeveelheden en ontdek de kracht van geurige specerijen. Leer er alles over in dit specerijendossier!
Klik hier voor de áller-állerlekkerste krabcurry met kokosrijst, kaffir en gember.
Het verschil tussen kruiden en specerijen
Over wat nu precies een kruid of een specerij is, zijn de meningen verdeeld. Maar meestal hebben we het over een kruid als het over een klein gewas gaat met een sappige stengel en blaadjes. Rozemarijn en tijm uitgezonderd, want die hebben een houtachtige stengel.
Kruiden doen het goed in een gematigd klimaat en vaak gebruiken we alleen de blaadjes ervan. Specerijen zijn gedroogde stengels, wortels, stampers, dus de andere delen van een plant en komen hoofdzakelijk uit landen met een tropisch of subtropisch klimaat.
Leve India wat betreft verwarmende specerijen! In het laatste nummer van delicious. magazine vind je borden vol India. Maak groentepakora’s, curry of gril garam masala-kip. Bestel het nummer hier!
De bekendste specerijen:
CAYENNEPEPER
Gedroogde, fijngemalen rode peper van capsicum. Scherp van smaak en geurig. Perfect voor gerechten die extra veel pit kunnen gebruiken.
CITROENGRAS
Naast een fantastische, frisse smaakmaker is citroengras ook hofleverancier van etherische oliën aan de farmaceutische- en parfumindustrie. Perfect in stoofschotels, soep, saus en marinades van de Aziatische keukens.
FOELIE
Foelie is de zaadrok van nootmuskaat. Heeft een net subtieler aroma dan nootmuskaat en is daardoor een betere keuze bij vis en bouillon.
In dit artikel lees je meer over foelie!
GEMBER
Gember is multi-inzetbaar. Denk aan gemberbier, ingemaakte gember en gembersiroop. Gedroogd als poeder is het een specerij die veel wordt gebruikt in de Aziatische keukens. Gemberpoeder is ook heel lekker om fruit in te marineren voordat je het grilt of vers serveert. Meer over deze favoriete smaakbom lees je hier.
JENEVERBES
Jeneverbes zijn bessen van een struik of boom uit de sipresfamilie, met een wat ceder- tot kamferachtige geur. Jeneverbes is dé smaakmaker van jenever, maar het harsachtige aroma doet het ook geweldig in (wild)stoofpotten en zuurkool.
KANEEL
Kaneel: de bast van scheuten van de cinnamomum, een tropische boom. Rijk aan aromatische olein, vooral in de schors. Kaneel is verwarmend en stimulerend en geeft een kruidige smaak aan zoet, bisschopswijn en thee.
Lees ook: dit is alles wat je moet weten over kaneel
Kruiden of specerijen over? Geef je glas wijn of kop thee een upgrade met deze heerlijke kruidige siroop!
KARDEMOM
Kardemom is familie van gember. De zaaddozen zijn fris-aromatisch en bloemig, met een lichte sinaasappelgeur. Kardemom doet ‘t goed als smaakmaker in koffie, gebak, toetjes met melk en in curry’s.
KOMIJN
Komijn is familie van de peterselie. Wordt veel gebruikt in de Indiase en Marokkaanse keuken. In Marokko is komijn net zo belangrijk als zwarte peper, het staat naast zout op elke tafel. Gemalen komijn smaakt geweldig op het gekookte eieren bij de brunch. Of strooi geroosterde komijnzaadjes over een salade, voor smaak en bite.
KORIANDER
Koriander kom je in veel keukens tegen, het is een echte allemansvriend. Soms vind je in Aziatische supermarkten of winkels met Midden-Oosterse producten grote gelige korianderzaden. Neem die dan meteen mee, want ze smaken naar citrus en zijn extra kruidig. Rooster ze kort in de koekenpan en bestrooi er bijvoorbeeld worteltjes uit de oven mee.
KRUIDNAGEL
Kruidnagel is een essentieel onderdeel van koekkruidenmix. Kruidnagel groeit in mooie bloemtrossen, de knopjes zijn de kruidnagels. Gebruik met mate, de smaak is sterk. Heel lekker in een vleesstoof of in een uienchutney met steranijs.
LAURIER
Laurier is een plant uit de laurierfamilie. De kruidige smaak van laurier komt het best tot z’n recht als je de specerij langere tijd laat meegaren in stoofpotten en soep.
Lees ook: waarom je beter zelf een laurierstruik kunt planten
LIMOENBLAD
Limoenblad wordt ook wel kafferlimoen blaadje, citroenblad, lime leaf, daun djeroek poeroet en bai makrut genoemd en is het donkergroene blad van de Kaffir-limoenstruik. De blaadjes ruiken en smaken naar frisse limoen. Stoof ze mee in curry’s en soep.
NOOTMUSKAAT
Nootmuskaat is de noot van de tropische muskaatboom. De smaak is kruidig, lichtzoet en zeer aromatisch. Hoofdingrediënt in kruidenmengsels. Doet ‘t goed in zoete én hartige gerechten.
PEPER
Tropische klimplant met witte bloemetjes die tijdens het rijpen eerst veranderen in gele- en dan in rode besjes. Onrijpe vruchten leveren groene en zwarte peperkorrels. Witte peper wordt gemaakt van rijpe besjes. Ze worden ruim een week in water geweekt, waardoor de rode kleur verdwijnt. Witte peper is heter, maar minder aromatisch dan zijn zwarte zusje.
Roze peper is geen peper – lees hier wat je erover moet weten.
SAFFRAAN
Meeldraden van de enige echte krokus. Saffraan is net als vanille een kostbaar specerij. Voor een kilo saffraan moeten zo’n 180.000 bloemen worden geplukt en per kilo brengt het bijna zoveel op als goud. Vandaar de naam ‘het rode goud’. Saffraan heeft een aromatische geur en bloemige smaak. Saffraan moet altijd eerst worden geweekt.
Dít kun je allemaal met saffraan. Lees het artikel!
STERANIJS
Steranijs is een groenblijvende plant met vruchten die zich openen als een ster. Geeft gerechten een anijsachtige smaak. Steranijs is hard en geeft tijdens het koken pas zijn smaak af. Lekker in zoete en hartige gerechten als curry, pho, tajine.
VANILLE
Gefermenteerde peulen van de tropische vanilla-ochidee. Subtiel zoet en bloemig in geur en smaak. Onmisbaar in roomijs, desserts en ander zoet.
ZOETHOUT
Zoethout is een diepwortelende plant met paarse vlinderbloemetjes. In de keuken wordt alleen de wortel gebruikt. Bijvoorbeeld in bouillon. Heeft een dropachtige iets bittere smaak smaak en versterkt de intensiteit en diepte van aroma’s.
Tekst: Marion de Boer. Beeld: Ben Dearnley