Kastanjes rapen. Om er vervolgens urenlang poppetjes, spinnenwebben en herfstkettingen van te maken. De castanea sativa, tamme kastanje, roept bij iedereen wel een gezellige herfstherinnering op. Ook culinair, van poffen in het haardvuur tot de spruitjes met kastanjes op de kerstdis.
Een tamme kastanje herken je makkelijk van de wilde kastanje die ook wel paardenkastanje wordt genoemd. De bolster van de tamme kastanje heeft namelijk veel meer, dunne stekels. Bovendien bevat de bolster meer kastanjes die ook nog eens puntig zijn, met één platte kant. Tamme kastanjes vind je in het bos, aan statige lanen en parken. Ook kun je de verse eetbare kastanjes op de markt kopen. Ze zijn er van oktober tot vlak na de feestdagen.
Kastanjes kun je meteen pellen en rauw eten, ze hebben dan een nootachtige smaak en structuur. Nog lekkerder is het om ze te poffen in een droge koekenpan of oven. Koken levert heerlijk zachte en enigszins zoete kastanjes op, onze favoriet. Stomen kan ook. Om ze te poffen, koken of stomen hoef je de kastanjes niet te pellen. Maak een insnede in de bovenkant en pof ze zo’n 15 minuten in een droge koekenpan of voorverwarmde oven van 200 ºC (blijf erbij!), of kook of stoom ze 8-10 minuten. Pel de warme kastanjes meteen, het bruine vlies trek je daarbij zo nu en dan gemakkelijk los. Maar meestal lukt dat niet en is het vlies verwijderen nog een aardig tijdrovend klusje dat zeker niet noodzakelijk is maar wel invloed heeft op de smaak en kleur: het vlies heeft een klein maar niet storend bittertje en zorgt bij het verwerken tot een kastanjepuree voor een minder roomwitte kleur.
Gekookte, gepofte en gestoomde kastanjes zijn heerlijk in salades, bijgerechten en ook nagerechten en taarten. Kastanje en chocolade vormen zelfs een klassieke combinatie!
Gebakken kastanjes in gandaham, borrelhapje voor 6 personen:
18 tamme kastanjes
9 plakjes gandaham
18 korte takjes rozemarijn
olijfolie om te bakken
Kruis de bovenkant van de kastanjes met een scherp schilmesje in en breng ze in een laagje water aan de kook. Kook de kastanjes 8-10 minuten en neem de pan van het vuur. Pel de kastanjes en laat ze afkoelen. Halveer de plakjes gandaham in de lengte. Wikkel in elke reep ham een kastanje en steek vast met een takje rozemarijn dat verbazendwekkend makkelijk door de gekookte, zachte kastanje glijdt. Verhit in een koekenpan een scheutje olie en bak de kastanjes tot de ham krokant is. Geef de kastanjes meteen bij een glaasje rode wijn, of laat ze afkoelen en serveer ze op kamertemperatuur.
Weetje Gandaham komt uit Gent en ondergaat een natuurlijk rijpingsproces van minstens negen maanden. Dat geeft de Belgische ham z’n karakteristieke smaak, tint en aroma. Meer Belgische delicatessen vind je in de delicious. van deze maand (nov ’08): Lekker België.