Pesticiden, parasieten, monocultuur… insecten die belangrijk zijn voor de bestuiving van voedselgewassen leggen er en masse het loodje door. delicious. interviewt ecopreneur Tom van de Beek van The Pollinators over dit grote probleem. The Pollinators maken zich hard voor de bestuivers en organiseren allerlei activiteiten om de bestuivers te redden. Op 22 april, bijvoorbeeld, is het Nationale Zaaidag en dan delen ze op diverse locaties biologisch zaad uit aan iedereen die een handje mee wil helpen. Doe je mee?
Meer dan 70% van wat er dagelijks op ons bord ligt, heeft bestuiving door insecten nodig!
Waarom is een initiatief als The Pollinators nodig?
Iedereen moet weten dat steeds meer insecten die belangrijk zijn bij de bestuiving van gewassen – de honingbij, hommel en vlinder – verdwijnen. Van de 358 in Nederland aangetroffen bijensoorten staat meer dan 50% op de Rode Lijst van de IUCN, een organisatie die de bedreigde dier- en plantensoorten wereldwijd in kaart brengt. Alarmerend, want deze insecten spelen een belangrijke rol in de voedselketen. Hun einde betekent dat de gewassen die door hen moeten worden bestoven ook verdwijnen en dat veel fruit, groente en kruiden dan niet meer verkrijgbaar zijn. Van de groente- en fruitafdeling in de supermarkt blijft dan nog maar eenderde over van wat er nu ligt. Wat overblijft is eten dat door de wind wordt bestoven zoals aardappels, maïs en rijst. Behalve een verschraling van het voedselaanbod –
er zijn dan bijv. geen aardbeien, kersen, pompoen, appels, kool meer – levert dit ook een gezondheids-issue op, omdat je dan bepaalde essentiële voedingsstoffen niet meer binnenkrijgt.
Wat doen The Pollinators hieraan?
The Pollinators is een platform met experts als ecologen, imkers, kruidenkenners etc., een grote groep vrijwilligers en bedrijven dat zich inzet voor het voortbestaan van bestuivers. Om hun belangrijke werk te kunnen doen, hebben bestuivers voldoende stuifmeel en nectar nodig. Helaas is de situatie niet rooskleurig: grote delen van ons landschap bevatten vrijwel geen variatie aan voedsel voor insecten en door bepaalde pesticiden sterven of verzwakken ze. De afgelopen jaren kwam ik steeds meer initiatieven tegen van mensen en bedrijven die iets willen doen aan de bijen- en insectensterfte. Wat we met The Pollinators doen, is een soort van matchmaking.
We verbinden lokale, vaak kleine initiatieven met elkaar en bedrijven, en organiseren activiteiten met hen. Hierdoor ontstaat een kruisbestuiving die een veel grotere impact heeft dan wanneer je in je eentje opereert. Inmiddels hebben zich meer dan 30 initiatieven en 10 bedrijven bij ons aangesloten. Daarnaast organiseren we zelf evenementen.
Op Nationale Zaaidag op 22 april delen we op verschillende locaties biologisch bloemzaad uit. Op de Najaarstoer planten we zo’n 25.000 biologische bollen. Daarnaast hebben we nog het Grote Bestuiversdiner voor al onze bestuivers en het Boomplantfestival. Kijk hier voor het volledige programma.
Kunnen we eigenlijk nog wel honing eten als het zo slecht met de bij gaat?
De honingbij is maar een van de vele bijensoorten, maar daar gaat het ook slecht mee. Honingproductie is steeds meer een soort bio-industrie geworden, waarbij op onnatuurlijke wijze het maximale van de bij wordt gevraagd. Bijen produceren honing voor zichzelf, niet voor de mens. Als de honing niet op verantwoorde en bij-vriendelijke manier is verkregen zou ik ’m dus lekker laten staan.
Wat kunnen we zelf doen?
Geef je op als Pollinator, alle hulp is welkom! Daarnaast help je mee door zoveel mogelijk verschillende bloeiende planten en bomen in je tuin of op het balkon neer te zetten, of een eigen moestuin of kruidentuin aan te leggen. Om goed te leven, hebben bestuivers voldoende, gevarieerd en gifvrij voedsel nodig. Kies wel voor biologisch. In veel ‘gewone’ planten en coatings van zaadjes zitten bestrijdingsmiddelen en die zijn bijenkillers, zoals we nu weten.
WIE Tom van de Beek, communicatiedeskundige en ecopreneur.
WAT Oprichter The Pollinators, een community die zich inzet voor bestuivers als honingbijen, hommels, vlinders en vliegen, met initiatieven als Ontfermberm, Bee Heroes, Prachtlint.
WAAROM De verbinding tussen mens en natuur moet weer hersteld worden.
TEKST MARION DE BOER FOTOGRAFIE THE POLLINATORS, TESSA WIEGERINCK (PORTRET)