Met onze duurzame idealen en groene bedoelingen kiezen we graag voor producten met een biologisch label. Bij groenten, vlees en zuivel is dat allemaal heel logisch, maar hoe zit dit bij mosselen? De Keuringsdienst van waarde zocht het tot op de Zeeuwse bodem uit.
Mosselen worden steeds vaker aangeprezen met een bio-keurmerk. Maar wat betekent het eigenlijk als mosselen biologisch zijn? En is de extra prijs die we ervoor betalen gerechtvaardigd door de groenere productiemethoden? Laten we de schelpen kraken achter deze groene claim.
Biologische mosselen: wat betekent het eigenlijk?
Om te begrijpen wat biologische mosselen precies zijn, moeten we eerst de term “biologisch” ontwarren. Bij vlees gaat het dan onder andere om meer leefruimte en andere voeding en bij groenten om minder chemische bestrijdingsmiddelen en ligt de nadruk op ecologische duurzaamheid en respect voor het ecosysteem. Maar mosselen?
De Keuringsdienst van waarde vraagt zich af wat het verschil is tussen gewone en biologische mosselen. ‘Bestaat er zoiets als speciale uitloopmosselen, krijgen ze extra zeespeeltjes of meer plankton?’
Zijn biologische mosselen echt groener?
Wat blijkt: alle mosselen zijn gelijk. Sommigen alleen net iets meer dan anderen. In de uitzending zien we de biologische mosselkweker Harald Smeets aan het woord. Hij vertelt dat er geen verschil is met gewone mosselen, alleen het keurmerk is anders.
Smeets: ‘Qua ruimte en voedsel voor mosselen is er geen verschil. Bij biologische mosselen is de hele productieketen, van visser tot logistiek, gecertificeerd.’
Het keurmerk is een hoax
Waarom er dan niet op álle mosselen een groen keurmerk is geplakt heeft te maken met het prijskaartje. Eigenlijk kunnen alle vissers in de Oosterschelde en de Waddenzee voldoen aan de eisen van het biologisch keurmerk, als ze maar door de rompslomp gaan van de aanvraag – en dat kost geld.
Mosselvisser Quak benadrukt dat extra betalen voor een ‘blije mossel’ klinkklare onzin is: ‘In Nederland betaal je voor het keurmerk. Terwijl in principe elke mossel een biologische mossel is. Eigenlijk is het gebakken lucht.’
Averechts effect
Sterker nog, volgens ecoloog Wouter van der Heij staat de intensieve mosselkweek, inclusief de biologische variant, ver af van ‘respect voor de natuur’. De Waddenzee is namelijk werelderfgoed en wordt beheerd door de overheid. Om een perceel gereed te maken voor de mosselkwekerij gaat er – vaak letterlijk – een flinke bezem over de bodem. Dat is gunstig voor de mosselboeren, maar schadelijk voor het natuurlijke evenwicht van het onderwater-ecosysteem, met blijvende effecten.
Met andere woorden, dat de biologische mossel dubbel zo duur is, betekent niet direct een betere mossel of een schoner milieu. Het is zelfs twijfelachtig of de intensieve kweekmethode niet meer schade aanricht dan momenteel wordt erkend.
De hele uitzending van de Keuringsdienst van waarde kijk je hier terug.
