Je vindt er wijn, craft bier en hippe koffiezaakjes. Thüringen was typisch Oost-Duits, maar is erg veranderd. Gelukkig zijn er nog steeds velden, heuvels, bergen van wel 1000 meter hoog en oerbeukenbossen in Nationaal Park Hainich. En alles gaat vooral gewoon op z’n Thüringens: met vaak een stevige beet in een broodje kruidige Thüringenworst, naar authentiek recept.
Culi redacteur Merijn Tol verzamelde speciaal voor jullie de allerleukste én lekkerste adressen.
Worstcultuur
Wat de pasta is voor Italianen, is Thüringen-worst voor Thüringers. Het is stevige, niet te dikke, niet te vette – 20% minder vet dan andere Duitse ‘bratwurst’ – en sappige worst. Met opmerkelijk kruidige smaakmakers: karwij, marjoraan, zwarte peper, zout en ook knoflook. Volgens sommigen eet je er mosterd bij en volgens anderen juist niets. Vooral Faustfood, in de mooie oude binnenstad van Erfurt, is leuk en lekker, omdat ze de worst voor je neus grillen op grote bbq’s. Je eet ze op het kleine terras of binnen. Met een glas bier erbij uiteraard.
faustfood.de
Chalets om in te koken
De ‘traumhaft’ (droomachtig) houten chalets van Hainichhöfe zijn zo relaxed dat je de neiging krijgt om de rest van Thüringen voor een andere keer te bewaren… Met een hoog, houten terras met weids uitzicht over velden en heuvels, een fijne open keuken om zelf in te koken, douche met infraroodsauna én een houtkachel. Ontbijt staat elke ochtend voor de deur, met waanzinnig lekkere huisgemaakte grove worst en paté van Fleischerei Barthel uit nabijgelegen Mühlhausen, verse eieren en lekker brood van de Duitse bakker. En je loopt zo het grote Hainichpark in voor een korte of lange wandeling.
hainichhoefe.de
De waterkersman
Proef Ralph’s waterkers rechtstreeks uit het water: pittig, kruidig, heerlijk! Heel anders dan wat je gewoonlijk proeft. Gelukkig maakt de waterkers uit Erfurt deel uit van de Ark van de Smaak van Slowfood. Zo krijgt Ralph steun in zijn strijd om de laatste waterkers niet te verliezen. Wat hemzelf betreft zijn de zaken goed geregeld: zijn jonge zoon staat te popelen om het werk van zijn vader over te nemen.
Erfurter Brunnenkresse, Hochheimerstrasse 23, Erfurt.
slowfood.de/brunnenkresse
Wijn uit Weimar
In Thüringen ligt het noordelijkste wijngebied van Duitsland. In de lange Oost-Duitse periode was de liefde voor wijn en de wijn- traditie niet groot. Men dronk bier. Des te leuker dat de wijnbouw nu helemaal terugkomt. Weingut Weimar is piepklein, maar Andreas Freier onderhoudt zijn gaard, naast zijn baan, met veel passie en het resultaat mag er zijn. Zijn mooie rondgeplante wijnstokken vormen een labyrint van 0,75 hectare, waarin je een bijna meditatieve wandeling kunt maken. Andreas vult met de hand 4000 flessen per jaar met frühburgunder (rood), regent, grauburgunder, blauzweigelt en chardonnay. En wat we proeven, verrast behoorlijk.
weingut-weimar.de
Bier van thuis
Een frisse wind in het Thüringen bierland zijn de jongens van Heimathafen, te vinden op een funky industriële plek aan de rafelrand van Erfurt. Ze maken op eigen wijze nieuw Duits bier: Gaby (wit), Egon (pils) en Jack (pale ale). Lekkere, karaktervolle biertjes, vrij hoppig van smaak. Brouwer Jan Schlennstedt werkte vanaf z’n 18e bij grote brouwerijen en vond het tijd om terug te keren naar ‘die Heimat!’
heimathafen-bier.de
duits brood
Bij Backstube in het historische Kramerbrücke Kwartier in Erfurt proeven we het beroemde lichtzure Duitse brood, gebakken met bloem uit de regio. Het deeg rijst in oude houten bakken, zoals vroeger ook gebeurde.
Backstube, Kreuzgasse 2, Erfurt
Bistro met taart
Drogerie Bistro is een Italiaanse bistro, maar dat is niet de enige reden waarom het hier leuk is. Wel om het interieur én om de lange, antieke toonbank vol huisgebakken taart. Van typische Duitse kaastaarten tot maanzaadtaart en kersen-streuselkuche.
Drogerie Bistro, Wenigemarkt 8, Erfurt
Speciale koffie
Ontdek in Erfurt ook Epitome Coffee, een hippe koffiebar die perfect zou passen in Berlijn of Amsterdam. Maar Annicka en haar Australiër Sebastian verhuisden juist van Berlijn naar Erfurt, want ‘hier zijn de mensen veel vriendelijker’. Sebastian brandt z’n koffie niet zo licht als Scandinaviërs, maar ook niet zo donker als Italianen.
epitomecoffee.com
Kurhaus simone
Nog meer koffie! Op de Wenigemarkt vlakbij de Kramerbrücke is Kurhaus Simone, een ‘hipsterkuuroord’ op het klassieke pleintje. Goede koffie, fijne taart, fotografie aan de muur, in de avond een bar met soms ook live muziek.
Kurhaus Simone, Wenigemarkt 21, Erfurt
Chocolade & ijs
Een ijsje halen bij favoriete Erfurter chocolade- maker Goldhelm is een must: er staat altijd een rij. Niet zo vreemd met smaken als karnemelk- mirabelle of ‘Eiskalter hund’ – ja ijskoude hond, naar een geliefde DDR-cake – een mix van hun eigen ganache met cake en kokos.
goldhelm-schokolade.de
Hemelse taart
Soms eet je taart waar je stil van valt… Dat gebeurt je bij Koriat, aan een prachtig, lommerrijk pleintje in Weimar. Licht, luchtig, romig en notig, hemels! Cheesecake gevat in een heel mooi dun korstdeeg, gevuld met licht gebakken kwark, met daarop lichte karamel met stukjes hazelnoot. Koriat is van de Israëlische taartbakkerij Aviv Koriat, met ja, óók een vestiging in hip Berlijn.
koriat.de
Koriander & rogge
Bij het leuke jonge Brotklappe, vlak bij Koriat, bakken ze prachtbroden van eigen zuurdesem, soms heel bijzonder, zoals brood van witte bloem en rogge met korianderzaad en kummel. Hun delicatessenbrood bakken ze met zwart- bier, karnemelk, roggekiemen, spelt, zwarte rogge en zaden.
brotklappe.de
De dames van fama
Drink daarna topkoffie bij de dames van Fama, in een knus straatje in het hippe winkelgebied van Weimar, vol conceptstores en speciale winkels. Ze bakken veel taarten vegan en vol smaak. Je zit heel gezellig op hun terras, en leest er – om je Duits een boost te geven? – een boek uit de boekenkast.
Fama, Windischenstraße 22, Weimar
Thüringer kloße
De Thüringers houden van hun kloße: grote noedels van geraspte aardappel en aardappelpuree, met een vulling van witbrood en een beetje gebruinde boter erover. Niet echt verfijnd, maar wel doeltreffend en waarschijnlijk ook cultureel DDR-erfgoed. Bij Feuerkugel lunchen we met kloße met stoofvlees in zwart-bier. Bij Kromers eet je Thüringer kloße met klassieke Thüringse runderrollade met spek en rode kool, maar wel op Slowfood-wijze, dus met producten van lokale boeren. Chef Maria Groß en Matthias Steube doen het anders bij Bachstelze: om 19.00 uur gaat iedereen tegelijk naar binnen, waar Maria je een Thüringer driegangendiner nieuwe stijl voorzet. Haar heerlijke salade met asperges, peultjes en waterkers van Ralph en dovenetel uit de tuin, sappig Thüringer lamsvlees en fris rabarberijs toe. Maar in de tuin blijven hangen en hapjes uit de tuinfoodtruck eten kan ook.
feuerkugel-erfurt.de, kromers-restaurant.de, mariaostzone.de
Mosterdtraditie
De mosterdmolen van Kleinhettstedt is een familiebedrijf zoals ze je maar zelden ziet: vanaf 1742 maakt deze familie al mosterd! Sybille Morgenroth maakt de pure middelgrove mosterd nu samen met haar broer Ulf en moeder Katherine. Kies een van de ruim 15 soorten: van sinaasappel- en vijgenmosterd tot kummelmosterd en mieriksmosterd. En hun klassieke mosterd is perfect bij worst!
premiumsenf.de
Porseleingeheim
Dat de omgeving van Jena in Thüringen ook bekendstaat om haar porselein wisten we niet. In Leuchtenburg is niet alleen een prachtige 800 jaar oude burcht met mooi uitzicht, maar ook een onverwacht prachtige porseleinexpo, die in vogelvlucht en op inter- actieve, eigentijdse wijze 500 jaar porselein laat zien op. Erbij een fijn terras en bruine bistro waar regionaal Thürings wordt gekookt, met kruiden uit de burchttuin.
leuchtenburg.de
Zucker & zimt
Voor zalig ijs, patisserie en regionale producten van lokale producenten ga je naar Zucker & Zimt. Franciska Eichholz begon haar ‘feinkost’ (delicatessenwinkel) met de recepten van haar oma. Inmiddels heeft ze twee filialen in Erfurt en een in Eisenach, waar haar moeder de scepter zwaait.
zucker-zimt-erfurt.de
TEKST MERIJN TOL FOTOGRAFIE ERNIE ENKELAAR M.M.V. VAKANTIE-THURINGEN.NL