Begin dit jaar trok de Amerikaanse consumentenbond (Consumer Reports) de aandacht van zo ongeveer de hele wereld. De reden? Onderzoekers troffen lood en cadmium aan in pure chocolade. En dus ontstond direct de vraag: kun je beter geen pure chocolade meer eten? En waar zitten deze stoffen nog meer in?
Voedingswetenschapper Angela Severs van Gezondheidsnet dook in de donkere kant van pure chocolade en zette alle feiten op een rij.
Feit 1: De stoffen zijn ongezond
Om met het slechte nieuws te beginnen: lood en cadmium zijn zogenoemde zware metalen, die in grote hoeveelheden slecht zijn voor je gezondheid. Een te hoge inname van lood is nadelig voor de nieren, de hersenen en de bloeddruk.
Een te veel aan cadmium kan de nieren schaden en verhoogt het risico op huid- en longkanker. Deze “zware jongens” zijn dus niet gezond.
Feit 2: Lood en cadmium zijn aangetroffen in pure chocola
Nog meer slecht nieuws: de Amerikaanse evenknie van onze Consumentenbond – Consumer Reports – heeft 28 verschillende merken pure chocolade laten analyseren. Ze kozen waarschijnlijk specifiek voor pure chocolade, omdat daarin meer cacao zit. En in cacao kan lood of cadmium zitten, onder meer doordat de cacaoplant het opneemt uit de bodem.
In het onderzoek bleek dat alle 28 pure repen chocolade zowel lood als cadmium bevatten. De gehaltes varieerden wel per merk. Sommige merken bevatten volgens Consumer Reports relatief veel lood, zoals Tony’s Chocolonely Dark Chocolate met 70 procent cacao en Excellence Dark Chocolate met 85 procent cacao van Lindt.
Andere merken bevatten juist relatief veel cadmium, zoals Excellence Dark Chocolate met 70 procent cacao van Lindt en Promises Deeper Dark Chocolate met 70 procent cacao van Dove. In het onderzoek waren 5 merken pure chocolade waarin zowel relatief veel lood als veel cadmium zat.
Het gaat om bepaalde varianten pure chocolade van Green & Black’s, Lily’s, Theo en Trader Joe’s. Voor Consumer Reports aanleiding om een petitie te starten om de fabrikanten van deze 5 varianten pure chocolade op te roepen de gehaltes aan lood en cadmium te verminderen.
Feit 3: De merken die zowel hoog scoren op beide stoffen zijn in Nederland niet te koop
En nu het goede nieuws, althans voor Nederland: de 5 merken pure chocolade met zowel veel lood als cadmium zijn hier niet te koop. Dat geldt overigens ook voor de 5 Amerikaanse repen met relatief weinig lood en cadmium – veiligere keuzes genoemd door Consumer Reports. Die zijn ook niet in Nederland verkrijgbaar.
Het gaat om bepaalde varianten pure chocolade van Ghirardelli, Taza Chocolate, Mast en Valrhona. Deze bevatten weliswaar lood en cadmium, maar minder dan de in het onderzoek gehanteerde maximum hoeveelheden.
Feit 4: De gehanteerde maximum hoeveelheden gelden alleen in Californië
In het onderzoek maakte Consumer Reports gebruik van maximum hoeveelheden lood en cadmium die in Californië zijn opgesteld door de Office of Environmental Health Hazard Assessment (OEHHA). Voor lood is de maximaal toelaatbare dosis 0,5 microgram en voor cadmium 4,1 microgram. Een microgram is een miljoenste deel van een gram.
Consumer Reports gebruikte deze normen omdat er in de Verenigde Staten geen wettelijke limieten zijn voor de gehaltes aan lood en cadmium in chocolade, terwijl het wel stoffen zijn met grote gezondheidsrisico’s.
Feit 5: Lood en cadmium zitten in heel veel voedingsmiddelen
We snappen het als je dit feit liever niet wil horen: zware metalen als lood en cadmium zitten in heel veel voedingsmiddelen. Ook in Nederland en ook in gezonde producten als brood, groente en fruit. Sterker nog: de grootste bronnen van cadmium in Nederland zijn granen, groente, fruit en aardappelen.
Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat deze samen goed zijn voor 80 procent van de inname van cadmium in Nederland. En lood krijgen we vooral binnen uit granen, melk, fruit, thee, vruchtendranken en groenten. Deze producten zijn goed voor circa 70 procent van de inname van lood.
Feit 6: Lood en cadmium komen in ons eten terecht via het milieu
Zware metalen als lood en cadmium komen in de bodem, de lucht en het water terecht door bijvoorbeeld metaalwinning, verfproductie en verbranding van kolen en afval. Planten nemen lood en cadmium op uit de bodem, de lucht en het water. En dieren krijgen het binnen via het voer en water.
Verder kan lood ook afkomstig zijn uit loden waterleidingen in oude huizen. En om het nog erger te maken: we krijgen niet alleen via ons eten en drinken lood en cadmium binnen. Het komt ook in ons lichaam via de lucht die we inademen.
Door allerlei milieumaatregelen komen er wel steeds minder zware metalen in het milieu terecht. Denk aan de komst van loodvrije benzine, het vervangen van loden waterleidingen en een verbod op het gebruik van zware metalen in verfproducten.