Dat er in alle vormen van zeeleven –van plankton tot walvissen–, in voedsel, drinkwater en huisstof plastic deeltjes zijn aangetroffen was al langer bekend, maar dat het nu ook in mensen zit, is slecht nieuws.
negen soorten plastic
Onderzoekers van de Medische Universiteit van Wenen en van het Oostenrijks Milieuagentschap volgden acht proefpersonen uit Nederland, Rusland, Finland, Japan, Italië, Polen, Oostenrijk en Groot-Brittannië. Uit analyse bleek dat er in allen deeltjes van negen soorten plastic aanwezig waren.
zo ontstaat microplastics
Microplastics ontstaan door het slijten en uiteenvallen van grotere voorwerpen onder invloed van zonlicht, water, wind en vorst. Ze worden ook verwerkt in cosmetische en verzorgingsproducten.
ook dankzij verpakkingen
De mens kan microplastics binnenkrijgen door het eten van vis en andere zeedieren. Maar ook bij het verwerken en verpakken van voedselproducten kunnen plastic deeltjes in ons voedsel terechtkomen.
minuscule stukjes
De plasticsoort die het meest werd gevonden is polypropeen (PP). Dat wordt onder meer gebruikt voor verpakkingen, plastic flessen, plastic meubelen en huishoudelijke apparaten. De grootte van de deeltjes varieerde tussen de 50 en 500 micrometer (een micrometer is een duizendste deel van een millimeter). Per 10 gram ontlasting vonden de wetenschappers gemiddeld twintig stukjes plastic.
gevolgen voor de gezondheid
Over de opname van microplastics in het maagdarmkanaal door het menselijk lichaam weten we weinig, reageert Martin van den Berg, hoogleraar toxicologie aan de Universiteit Utrecht. ‘Over plastic deeltjes in het maagdarmkanaal en in ontlasting maak ik mij minder zorgen dan over deeltjes in het bloed.’ Volgens hem kunnen op basis van het Oostenrijkse onderzoek geen conclusies worden getrokken over de effecten op de menselijke gezondheid.
Deeltjes kunnen ontstekingsreacties in het lichaam geven, zegt Van den Berg. ‘Maar ik vraag mij af of zich daarvoor niet te weinig microplastics in de darm bevinden. Bovendien zijn de gevonden deeltjes mogelijk te groot om in een cel door te dringen en schadelijk te zijn. Bij opname in een cel gaat het veelal om kleinere deeltjes dan de deeltjes die bij dit onderzoek gevonden zijn.’
nadelige effecten
Uit eerder onderzoek bij onder meer vissen, kreeften en mosselen is gebleken dat micro- en nanoplastics (kleiner dan een tienduizendste millimeter) nadelige effecten kunnen hebben. Het kan dan gaan om fysieke schade, de schadelijke werking van chemische verbindingen die zijn toegevoegd aan plastic en het vrijkomen van vervuilende stoffen die zich aan plastic deeltjes hebben gehecht.
schade
Onderzoeker Philipp Schwabl: ‘Onderzoek bij dieren heeft aangetoond dat microplastics kunnen leiden tot schade aan de ingewanden, vervorming van de darmvlokken, verstoring van de ijzeropname en leverproblemen. Nu we het eerste bewijs hebben voor de aanwezigheid van plastic in mensen is het nodig dat we gaan onderzoeken wat dit betekent voor de menselijke gezondheid.’
BRON VOLKSKRANT.NL, BEWERKING MARION DE BOER, BEELD iSTOCK
Iemand die zich inzet voor een plastvrije wereld is Ramon Caljouw.
Zijn online supermarkt VerPot is plasticvrij. Hier lees je zijn verhaal.
